Σαπούνι από τον τόπο σου

Περπατάω στα σοκάκια του χωριού του παππού μου στην Κρήτη. Είναι η πρώτη μέρα του ετήσιου αγροτοτουριστικού φεστιβάλ και όλα τα στενά του Χουδετσίου είναι γεμάτα πάγκους με μικρούς παραγωγούς. Το χωριό ευωδιάζει από τις μικρές πραμάτειες που είναι αραδιασμένες η μία δίπλα στην άλλη.

Σε έναν πάγκο διακρίνω λογιών καλούδια: Κολιέ χειροποίητα από χρυσόχρωμο νήμα, σπιτικά λικέρ διαφόρων γεύσεων και φυσικά σαπούνια από λάδι ελιάς. Ψάχνω μια ιδέα για στέφανα γάμου, έξω από τα συνηθισμένα του γαμήλιου εμπορίου, και τα κολιεδάκια μου τραβούν την προσοχή. Πιάνω κουβέντα με τον εμπορευόμενο:
-Μπορείς να μου φτιάξεις στέφανα γάμου, με αυτό το νήμα και πιασμένα με λευκή κορδελίτσα;
-Πώς δεν μπορώ; Μου απαντάει, αφού με κοντοκοίταξε παραξενεμένος.

Παίρνω το τηλέφωνό του και τρεις μέρες μετά τον επισκέπτομαι στο σπίτι-εργαστήριό του. Το σπίτι του Δημήτρη Αποστολίδη βρίσκεται σχεδόν χαμένο στο λαβυρινθώδες Ηράκλειο. Μαζί με την κυρία Πελαγία, τη σύζυγό του, φτιάχνουν, σχεδόν, ό,τι μπορείς να φανταστείς: από μικρές χειροτεχνίες και ζωγραφική σε κομμάτια ξύλου, μέχρι συγκλονιστικά λικέρ, κοσμήματα και βεβαίως σαπούνια.

Αφού μου δείχνει τα ωραιότατα στέφανα που του είχα παραγγείλει, σκαρφαλώνει σε ένα σκαμπό και κατεβάζει ένα τελάρο γεμάτο σαπούνια.
-Τι τα έχεις εκεί τα σαπούνια;
-Για να σιτέψουν, μου απαντά.
-Δηλαδή;
-Τα σαπούνια ελαιολάδου, καθώς και όσα έχουν φυσικά συστατικά και φυσική γλυκερίνη, όχι δηλαδή χημική, δε σημαίνει ότι είναι και αντιαλλεργικά για όλους. Πρέπει να τα αφήσουμε ένα διάστημα να «κάτσουν», που λέμε, να σιτέψουν, να φύγει η όποια τοξικότητα. Διαφορετικά πιθανώς να προκαλέσουν αλλεργίες.

Σωστό, σκέφτομαι. Ο μικρός παραγωγός δεν είναι σε θέση να τεστάρει τα φυσικά του προϊόντα εργαστηριακά, θέλει μια προσοχή, και κυρίως να ξέρουμε τι ταιριάζει στο δέρμα μας. Κάθε τι «φυσικό» δεν είναι υποχρεωτικά και ακίνδυνο.

-Πόσο χρόνο θέλει ένα σαπούνι να σιτέψει, δηλαδή;
-Αυτά εδώ τα έχω δύο χρόνια.
-Δύο χρόνια; τόσο πολύ; (ούτε κρασί να ήτανε).
-Όσο πιο παλιό, τόσο πιο καλό.

Τι να πω, δεν το ήξερα για την παλαίωση των σαπουνιών. Μυρίζω τα σαπούνια του κυρ - Δημήτρη, ααχ, ευωδιάζει ελιά. Η ελιά βέβαια δεν αρέσει σε όλους. Είναι μια μυρωδιά ταυτισμένη με τα παλιά πράσινα σαπούνια που πλένανε οι νοικοκυρές στο χέρι, που ήτανε σαν τούβλα. Ακόμα τα βλέπω στη Βαρβάκειο στα χαρτοκούτια. Για αυτό και πλέον τα σαπούνια ελαιολάδου είναι μυρωμένα με αιθέρια έλαια, από λεμόνι και λεβάντα και αγιόκλημα, μέχρι και πραγματικό μέλι, που να σου έρχεται να τα δαγκώσεις.

Στην Κρήτη τα τελευταία χρόνια υπάρχει έξαρση των φυσικών καλλυντικών με ντόπια συστατικά και σαπούνια από λάδι ελιάς πουλάνε πλέον σε όλα τα τουριστικά μαγαζιά.  Βέβαια δε μου φαίνονται όλα σόι. Μερικά δεν έχουν καθόλου λάδι μέσα και δε μαλακώνουν ούτε με νερό, τόσο σκληρά. Τα καλής ποιότητας, βγάζουν μια μικρή «γλίτσα», που μένει στο χέρι, και δεν αφρίζουν πολύ. Άμα αφρίζουν πολύ, μάλλον έχει προστεθεί γλυκερίνη μπόλικη. Σας συστήνω να αγοράζετε τετράγωνα ή παραλληλόγραμμα τουβλάκια, να έχουν ένα κάποιο πάχος δηλαδή, διότι, τα αγνά σαπούνια λιώνουν γρήγορα και, βεβαίως, δε σπάνε καθόλου εύκολα σε κομμάτια. Τα καλά φτιαγμένα κοστίζουν γύρω στα 3 με 4 €, και μην τα τσιγγουνευτείτε, το αξίζουν! Βρείτε μικρούς παραγωγούς και ρωτήστε τους για την ποιότητά τους. Και για την παλαιότητα, σύμφωνα με τον κυρ - Δημήτρη.

Η κυρία Πελαγία μας φέρνει ένα λικεράκι.
-Αμάν, τι γεύση είναι αυτή;
-Καφές.
-Καφές; Εξαιρετικό, δεν έχω ξαναπιεί.
Μου δείχνει μια μεγάλη μπουκάλα με κόκκους καφέ στον πάτο, όπου ωριμάζει το λικέρ.
-Τα φτιάχνω με βάση τη ρακή, διάφορες γεύσεις.
Δοκιμάζω λίγο και από τα υπόλοιπα, το ένα καλύτερο απ’ το άλλο. Κοίτα να δεις που η ρακή, η τσικουδιά, έχει πολύ μέλλον!

Μου τυλίγουν τα σαπουνάκια σε ένα μικρό τούλι. Σαπούνι παλαιωμένο, όχι ό,τι κι ό,τι! Σάπων πολυτελείας, που γράφανε στα παλιά σαπούνια, σαπούνι από τον τόπο σου και ας είν’ και παλαιωμένο!

Υγιαίνετε!

Ανεξάρτητος παραγωγός Δημήτρης Αποστολίδης, Ηράκλειο Κρήτης, τηλ.: 6947148825 
Kαι στο facebook.http://www.bostanistas.gr/?i=bostanistas.el.paragoume&id=1429